Een aandeel is een deel van een bedrijf, daarom heeft een aandeelhouder recht op een deel van de winst van een bedrijf. De waarde van een aandeel (de koers) is gebaseerd op de winst en de winstverwachting van het bedrijf. De koers van aandelen komt tot stand via vraag en aanbod op de beurs waar betreffende aandeel is genoteerd. Behalve de koerswaarde heeft een aandeel ook een nominale waarde. Dat is de historische waarde van een aandeel. Het geeft welk deel van het eigen vermogen van een bedrijf het aandeel vertegenwoordigt. De nominale waarde van een aandeel staat op het eigendomsbewijs van het aandeel. Maakt de onderneming winst, dan wordt meestal slechts een gedeelte aan de aandeelhouders uitgekeerd. De gaat naar de bedrijfsreserves. De winstuitkering heet dividend.
Er bestaan verschillende typen aandelen:
– aandelen op toonder;
– aandelen op naam;
– certificaten van aandelen;
– preferente aandelen;
– prioriteitsaandelen.
Vaak leveren aandelen dus dividend op. Dat is de beloning voor de investering in het bedrijf. Jaarlijks zult u er gemiddeld 3 tot 4% van de waarde van het aandeel overhouden. De andere vorm van rendement die u op aandelen kunt maken is koerswinst. De koerswinst kunt u verzilveren door aandelen die u tegen een bepaalde koers heeft ingekocht tegen een hogere koers te verkopen. Bij een stijgende beurs zult u met koerswinst veel meer kunnen verdienen dan met dividend. Koersen kunnen erg beweeglijk zijn, deze beweeglijkheid heet volatiliteit.
Hoe weet u nu of een aandeel duur is of goedkoop? Hoewel dit moeilijk te zeggen blijft (niemand kan immers de toekomstige prestaties van een bedrijf voorspelen), is er wel een gangbare maatstaaf: de koers-winstverhouding. De koers-winstverhouding is de koers van een aandeel gedeeld door de winst in het laatste boekjaar van een bedrijf (per aandeel). De gemiddelde koers-winstverhouding is erg afhankelijk van de sector. Maar als in een bepaalde sector een koers-winstverhouding van 20 normaal is, dan zou u een aandeel in die sector met een koers-winstverhouding van 10 als goedkoop kunnen zien. De koers-winstverhoudingen van de belangrijkste aandelen vindt u op de beurspagina’s van de grote dagbladen.